เด็กสมาธิสั้น อีกหนึ่งเรื่องสำคัญที่ผู้ปกครองมองข้ามไม่ได้

เด็กสมาธิสั้น ปัญหาที่น่ากังวลใจในปัจจุบันของผู้ปกครอง
สมาธิสั้นในเด็ก (Attention Deficit Hyperactivity Disorder: ADHD) ปัจจุบันถือว่าเป็นหนึ่งปัญหาที่น่ากังวลใจของผู้ปกครอง ด้วยสภาพแวดล้อม พื้นที่เล่นที่เปลี่ยนไป รูปแบบการดำเนินชีวิตที่เร่งรีบเทคโนโลยีเข้ามามีบทบาทในชีวิตประจำวันเยอะมากขึ้น อาจทำให้เด็กขาดโอกาสในการพัฒนาช่วงความสนใจ (attention span) ให้เป็นไปตามวัย จึงทำให้เราพบเห็นเด็กที่มีพฤติกรรมเหมือนขาดสมาธิมากขึ้น ควบคุมอารมณ์ยากขึ้น ซึ่งอาจกระทบต่อพัฒนาการ การรับรู้เรียนรู้ ทักษะทางสังคมของเด็ก  ดังนั้นเมื่อความกังวลของภาวะเด็กสมาธิสั้น มีมากยิ่งขึ้น การให้ความดูแลใส่ใจกับตัวเด็กอย่างตรงจุดจึงมีความสำคัญเพื่อสร้างการเติบโตที่สมวัยและก้าวไกล

 
ทำไมในยุคปัจจุบัน ถึงเกิดปัญหาเด็กสมาธิสั้นอย่างมากมาย
ในส่วนของคำถามที่หลายๆคนสงสัยว่าเด็กสมาธิสั้น เกิดจากอะไร ต้องตอบว่าในปัจจุบันอาจรู้สึกว่ามีจำนวนของเด็กสมาธิสั้นมากขึ้น ซึ่งอาจเกิดจากการที่ผู้ปกครอง ครู และเรียนแน่นจนขาดเวลาเล่นอิสระ รวมถึงลักษณะการเล่นที่เปลี่ยนไป เด็กขาดโอกาสในการเข้าร่วมกิจกรรมที่ต้องเคลื่อนไหวข้างนอกน้อยลง ทำให้เด็กขาดการฝึกฝนการใช้พลังงานที่เหมาะสม  รวมถึงปัญหาทางด้านสิ่งแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็วต่อตัวเด็กๆเอง

 
การลงทุนเวลาให้กับเด็กเป็นสิ่งสำคัญเพื่อป้องกันเด็กสมาธิสั้น


กุญแจสำคัญในการป้องกันเด็กสมาธิสั้นคือการที่ผู้ปกครองมีเวลาคุณภาพกับเด็ก จัดสรรเวลาเพื่อมาเล่นกับเด็กหรือชักชวนให้เด็กมีกิจกรรมที่ส่งเสริมสมาธิ ลดการใช้หน้าจอ ชักชวนกันทำกิจกรรมในเวลาว่าง การอยู่ด้วยกันและทำกิจกรรมร่วมกันช่วยส่งเสริมให้เด็กเรียนรู้การวางแผน การควบคุมอารมณ์ การจัดการเวลา โดยมีผู้ปกครองเป็นต้นแบบและเป็นกำลังใจให้เด็กสามารถก้าวผ่านอุปสรรคไปด้วยกัน

 อาการเด็กสมาธิสั้นเป็นอย่างไรบ้าง 
การสังเกตพฤติกรรมว่าเด็กสมาธิสั้นหรือไม่นั้น ให้สังเกตเบื้องต้น เช่น ขาดสมาธิ ไม่จดจ่อ    ไม่ค่อยรอบคอบ ไม่ค่อยฟังสิ่งที่คนอื่นพูด ทำงานไม่ค่อยเสร็จ วอกแวกง่าย หลงลืมกิจวัตรประจำวัน  ทำของหายบ่อย อยู่ไม่นิ่ง ยุกยิก ขยับมือเท้าไปมา พลังงานเยอะ พูดเยอะมากเกินไป โพล่งพูด พูดแทรก รอคอยไม่เก่ง ซึ่งพบพฤติกรรมเหล่านี้มากกว่า 1 สถานที่ ซึ่งพฤติกรรมดังกล่าวอาจกระทบต่อการเล่น การเรียน การเข้าสังคมของเด็ก

 
สาเหตุสำคัญที่ทำให้เกิดอาการเด็กสมาธิสั้น
สาเหตุที่ทำให้เกิดอาการเด็กสมาธิสั้นนั้นมีหลายสาเหตุ ทั้งปัจจัยทางชีวภาพ สิ่งแวดล้อมและการเลี้ยงดู ซึ่งในที่นี้ขอให้ความสำคัญกับ 3 ส่วนด้านล่างดังต่อไปนี้

 1. เล่นมือถือ-แท็บเล็ตมากเกินไป ทำให้สมองติดการกระตุ้นเร็ว ไม่อยู่นิ่ง
การที่ปล่อยให้เด็กได้เล่นมือถือ แท็บเล็ต ด้วยตัวเองเป็นเวลานาน โดยไม่มีผู้ปกครองคอยชักชวนพุดคุย หรือเลือกสื่อ เนื้อหาที่เหมาะสมกับเด็ก อาจทำให้เด็กเลือกที่จะดูสื่อที่ไม่เหมาะสม ดูเนื้อหาสั้นๆ หรือเปลี่ยนสื่อบ่อย รวมถึงสื่อนั้นเป็นข้อมูลที่เปลี่ยนแปลงเร็ว ตอบสนองได้เร็ว ทำให้เด็กคุ้นชินกับการรับข้อมูลที่ฉับไว รอคอยไม่ได้ ไม่สามารถอยู่นิ่งได้ เกิดเป็นความเสี่ยงหนึ่งต่อภาวะเด็กสมาธิสั้น  

 
2.กรรมพันธุ์ ถ้าพ่อแม่หรือญาติเคยเป็น ลูกมีโอกาสเป็นได้
กรรมพันธ์ุมีแนวโน้มว่าเป็นปัจจัยที่มีส่วนสำคัญที่จะทำให้เด็กมีโอกาสเป็นเด็กสมาธิสั้น โดยพบว่าหากพ่อแม่หรือญาติเป็นสมาธิสั้น เด็กมีโอกาสที่จะเป็นสมาธิสั้นได้ถึง 4-5 เท่า 

 
3. การเลี้ยงดู ถ้าพ่อแม่ไม่ฝึกให้มีวินัย อาจทำให้เด็กสมาธิสั้นกว่าเดิม
การเลี้ยงดูถือเป็นปัจจัยที่เป็นตัวกระตุ้นให้เด็กสมาธิสั้นมากกว่าเดิมได้ เมื่อเด็กไม่ได้รับโอกาสในการที่จะเข้าร่วมกิจกรรมที่ต้องใช้สมาธิ ฝึกฝนการรอคอย การยับยั้งชั่งใจ การวางแผน การจัดการเวลา ได้รับการเลี้ยงดูแบบไม่ได้ปลูกฝังระเบียบวินัย กฎกติกา และไม่มีแบบอย่างในการเรียนรู้การจัดการอารมณ์ การใช้เวลาที่เหมาะสม สิ่งแวดล้อมในการเลี้ยงดูจึงมีส่วนสำคัญมากในการพัฒนาส่วนนี้

 
เด็กซนกับเด็กสมาธิสั้น แตกต่างกันอย่างไร ? ลูกน้อยของเรามีความเสี่ยงหรือไม่
เด็กแต่ละคนมีความแตกต่างกันในพื้นฐานของลักษณะนิสัย กิจกรรมที่สนใจ ความชอบ ที่ต่างกัน เด็กบางคนชอบเคลื่อนไหวแต่พอบอกให้หยุดสามารถหยุดตัวเองได้เหมาะสมกับสถานการณ์ อันนี้จะมองว่าเป็นเด็กซนตามวัยได้ แต่ถ้าเด็กเคลื่อนไหวเยอะและไม่สามารถหยุดตัวเองได้ จนกระทบต่อการทำกิจวัตรประจำวัน เช่น การนั่งเล่นกับเพื่อน การนั่งทานอาหารจนเสร็จ การเล่นเสร็จทีละอย่าง อาจมีแนวโน้มว่าเสี่ยงต่อ การเป็นเด็กสมาธิสั้น

 

เด็กสมาธิสั้นอาจจะไม่ใช่ปัญหาในอนาคต หากผู้ปกครองรีบแก้ไขอย่างตรงจุด


สมองของเด็กยังมีความยืดหยุ่นสูง หากได้รับการฝึกฝน จะสามารถพัฒนาและเรียนรู้วิธีการพัฒนาสมาธิและควบคุมตนเองได้ดีขึ้น ดังนั้นการที่ผู้ปกครองเห็นความสำคัญที่จะปรับเปลี่ยน มีเวลาคุณภาพกับเด็ก จัดสิ่งแวดล้อมให้เอื้อที่เด็กจะเรียนรู้มีสมาธิที่ดี สมาธิสั้นก็อาจไม่ใช่ปัญหาอีกต่อไป ดังนั้นการให้ความสำคัญและใส่ใจต่อการใช้ชีวิตของลูกๆอย่างตรงจุด จะสามารถช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิดอาการ เด็กสมาธิสั้น ได้เป็นอย่างดี 

 

Kids Plus มีบริการกระตุ้นพัฒนาการเด็กสมาธิสั้น ติดต่อเราวันนี้ เพื่อการดูแลอย่างตรงจุด


เมื่อผู้ปกครอง ครู หรือบุคลากรที่เกี่ยวข้องสังเกตพฤติกรรมเด็กแล้วสงสัย การที่ปัญหาดังกล่าวจะได้รับการแก้ไขอย่างตรงจุด ไม่ต้องลองผิดลองถูก คือการปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ การพาเด็กไปพบแพทย์ พบนักวิชาชีพ ทำให้เราไม่เสียเวลาในการแก้ปัญหา Kids Plus เรามีผู้เชี่ยวชาญด้านพัฒนาการ นักกิจกรรมบำบัดสามารถให้คำปรึกษาผู้ปกครองในการดูแล เด็กสมาธิสั้น จัดสิ่งแวดล้อมให้เหมาะสม และให้คำแนะนำ ส่งเสริมสมาธิให้กับเด็ก ร่วมถึงโปรแกรมเฉพาะที่ช่วยเสริมทักษะต่างๆ ที่จำเป็นต่อสมาธิ